آلودگی هوا یک مشکل بهداشتی فراگیر است . اگر چه خطرابتلا به بیماریها در یک فرد در اثر مواجهه با آلاینده های هوا در مقایسه با سایرعوامل خطر ساز چندان زیاد نیست ولی گستردگی موضوع و فراوانی افرادیکه در تمام طو ل عمر خود با آن مواجه هستند سبب شده است که این مسئله به یک معضل بزرگ تبدیل گردد .
آلودگی هوا نه تنها در محیط کار بلکه داخل خانه نیزدیده می شود .سرب موجود در رنگ دیوارها ،گازهای متصاعد شده از اجاق گازو.... ودرمحیطهای بازاز بین 5 الاینده اصلی ، گاز منوکسید کربن و ذرات معلق بیشترین در صدآلوده کننده های محیط زیست شهراصفهان را در سال 85 دارا می باشد که طی سنجشهای انجام شده در اصفهان 70 در صد آن به علت ترافیک بوده است .
هدف کلی :
ارتقاء سطح سلامت جامعه از طریق تعیین PSI و اعلام وضعیت آلودگی هوا و بررسی تاثیر آن بر سلامت
تعریف آلودگی هوا:
آلودگی هوا یعنی وجود یک یاچند آلوده کننده مانند گرد وغبار ، فیوم ها ، گازها و میست ، بو ، دود و بخارات درهوای آزاد با کمیت ها " ویژگیها " و زمان ماند که برای زندگی انسان ،گیاه یا زندگی حیوانات خطرناک است و برای اموال مضر می باشند .
به عبارت دیگر هرگاه نسبت ترکیب مواد متشکله از هوا تغییر کند (نیتروژن،اکسیژن،دی اکسید کربن ، بخار آب ،گازهای بی اثر)
عناصر و ترکیبات جدیدی علاوه بر5 دسته فوق به ترکیب مواد متشکله هوا اضافه شوند. ( دی اکسید گوگرد،مونوکسیدکربن،VOCs،PANو ...)
مهمترین آلاینده های هوای تاثیر گذار بر سلامت :
- ذرات معلق (PM10)
- اکسیدهای نیتروژن (NOx)
- ازون (O3)
- اکسید گوگرد (SO2)
- منوکسید کربن (CO)
آلودگی هوا در دو حوزه سلامت را تهدید می کند :
آلودگی هوا در فضای آزاد شهری
آلودگی هوا در فضای بسته
منابع عمده آلودگی در فضای آزاد شهری:
1- وسایل نقلیه موتوری
2- صنایع آلاینده
3- سوخت های فسیلی
4- تغییرات جوی و وقایع هواشناسی خاص
منابع عمده آلودگی در فضای بسته:
1- مواد شیمیائی شامل شوینده ها و مواد پاک کننده
2- سموم و حشره کش ها
3- منابع بیولوژیک , نظیر حیوانات خانگی , قارچها و کپک ها
4- دود ناشی از مصرف مواد دخانی
5- نفوذ آلودگی هوای فضای آزاد شهری به درون منازل و فضای بسته
6- مصرف سوخت های فسیلی نامناسب جهت پخت و پز وتامین گرمایش مناطق مسکونی و شعله های باز
7- تراکم زیاد جمعیت نسبت به مساحت فضاهای بسته وبروز آلودگی های میکروبی و انتشار سریع بیماریها , نظیر سل , آنفلوآنزا و.....
8- وجود کارگاه های خانگی نظیر قالیبافی ها و ....
بیماری های عمده ناشی ازآلودگی هوا که سلامت مردم را به خطر می اندازد:
1- عفونت های حاد دستگاه تنفسی
2- آسم
3- عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی
4- عفونت گوش میانی ( بیشتر در بین کودکان در آلودگی فضای بسته )
5- بیماری های انسدادی دستگاه تنفسی COPD)
6- سرطان های ریه و مجاری تنفسی
7- بیماری های قلبی – عروقی و حملات قلبی
واکنشهای سریع و عمده بدن در مقابل آلودگی هوا که سلامت مردم را به خطر می اندازد :
1- حملات قلبی
2- حملات تنفسی ( واکنش های آسمیک ، نفس تنگی ،سوزش مجاری تنفسی )
3- سوزش و التهاب مخاط چشم و آبریزش از چشم
4- سردرد ، سرگیجه ، بی حوصلگی ، خواب آلودگی و ضعف عمومی بدن