هدف کلی :
شناسایی بیماران مبتلا به بیماریهای مشترک بین انسان وحیوان شامل :(تب مالت، سالک، کالاآزار، توکسوپلاسموز، CCHF، جنون گاوی، تب هموراژیک، سیاه زخم، آنفولانزای پرندگان کیست هیداتیک حیوان گزیدگی، بورلیا، هاری و ......)
- اهداف اختصاصی :
• بیماریابی، درمان و پیگیری بیماران مبتلا به بیماری مشترک بین انسان و حیوان
• پیشگیری از عوارض بیماری
• کاهش ابتلاءوهزینه های اقتصادی ناشی از بیماری
• افزایش سلامتی و طول عمر بیماران
- برنامه ها و سطوح ارائه خدمات :
1-خانه بهداشت
• بیماریابی بموقع و مستمر
• ارجاع بیماران شناسایی شد ه به پزشک و نظارت بر درمان آنها
• پیگیری بیماران تا حصول بهبودی کامل
• آموزش به عموم مردم ، بیماران و اطرافیان بیمار بصورت مداوم
• همکاری با مسئولین در خصوص مبارزه با ناقلین بیماری و اتلاف سگهای ولگرد
• شناسائی کانونهای بیماری
• گزارش سریع موارد بیماری و فعالیتهای انجام شده به مراکز بهداشتی درمانی
2- مراکز بهداشتی درمانی :
• هماهنگی و آموزش مستمر بهورزان
• تدارک لوازم مورد نیاز خانه های بهداشت
• پایش و نظارت بر اقدامات بهورزان
• ارسال گزارش عملکرد فعالیتهای مرکز و خانه های بهداشت به مرکز بهداشت شهرستان
3- مرکز بهداشت شهرستان :
• آموزش رده های میانی پرسنل بهداشتی
• تهیه لوازم مورد نیاز مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت
• هماهنگی و پشتیبانی اجراء برنامه ها
• پایش ونظارت دقیق مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت
• گزارش موارد بیماری و فعالیتهای مراکز بهداشتی درمانی به مرکز بهداشت استان
4- مرکز بهداشت استان :
• برگزاری جلسات آموزشی و ابلاغ دستورالعمل های کشوری جدید به مرکز بهداشت شهرستانها
• هماهنگی وتدارک برنامه های مورد نیاز جهت اجراء
• پایش و نظارت برنامه ها در شهرستانهای تابعه
• آنالیز داده ها و ارسال پس خوراند به مراکز بهداشت شهرستانها
• گزارش نتایج اقدامات و فعالیتهای انجام شد ه به مرکز مدیریت بیماریها
تب مالت (Brucellosis)
اهمیت بهداشتی
این بیماری بیشتر یک بیماری شغلی است و نزد کسانی که با حیوانات یا بافت های آلوده کار می کنند، به خصوص کارگران کشاورزی، دامپزشکان و کارگران کشتارگاه ها مشاهده می شود. شیوع آن در مردان بیشتر از زنان است. هم چنین در مصرف کنندگان شیر و فراورده های لبنی غیر پاستوریزه شایع تر است.
بیماری به وسیله تماس با بافت، خون، ادرار و ترشحات بدن حیوان آلوده یا با خوردن شیر خام و فرآورده های شیری حیوانات آلوده منتقل می شود. آلودگی از راه تنفسی، فرد به فرد، جفت و خود تلقیحی واکسن دام ها نیز دیده می شود
تب( با الگوی مداوم، متناوب و یا نا منظم)، سر درد، ضعف، تعریق، درد مفاصل، کاهش وزن، افسردگی و درد عمومی بدن از علائم بالینی بیماری می باشند. بروسلا می تواند در کبد، طحال، استخوان ها و برخی اندام های دیگر عفونت چرکی موضعی ایجاد کند.
تشخیص
• جدا کردن عامل بیماری زا از نمونه های بالینی
• وجود تیتر سرمی بروسلا به روش آگلوتیناسیون برابر با 80/1 در حد اقل یک نمونه سرم
• افزایش حد اقل 4 برابر در تیتر آگلوتیناسیون بروسلا به فاصله 2 هفته
تعریف اپیدمیولوژیک
مورد مظنون
بیمار با علائم بالینی مطرح کننده بروسلوز که همراه با ارتباط اپیدمیولوژیک با موارد حیوانی مشکوک یا قطعی مبتلا به بیماری یا فرآورده های آلوده حیوانی باشد.
• مورد محتمل
مورد مظنونی که آزمایش رزبنگال مثبت داشته باشد در آزمایش رایت دارای تیتر مساوی یا بالای 80/1 باشد.
• مورد قطعی
مورد مظنون یا محتملی که تشخیص آن با یافته های آزمایشگاهی قطعی شود.
گزارش دهی:غیر فوری
پروتکل کشوری برخورد با بیماری
• اقدامات لازم در اولین برخورد با بیمار
• گزارش به مرکز بهداشت شهرستان
• درمان بیمار بر اساس پروتکل کشوری مطابق جدول 21-1
• آموزش به بیماران و اطرافیان
• اقدامات لازم برای اطرافیان یا بهداشت محیط
• اطرافیان بیمار باید از نظر مصرف فرآورده های مشابه که سبب بروز احتمالی بیماری شده است بررسی شود.
• شیر باید پاستوریزه شده باشد یا جوشانده شود.پنیر تازه به مدت حد اقل 2 ماه در آب نمک نگهداری و سپس مصرف شود.
اگر شما در بخش خصوصی فعالیت می کنید:
• به مراکز بهداشت شهرستان و یا استان محل اقامت خود گزارش دهید.
• بر اساس پروتکل کشوری بیمار را درمان کنید.
• به خانواده بیمار در مورد استفاده از مواد لبنی پاستوریزه آموزش دهید
• در صورت تمایل اطلاعات مربوط به بیماری تب مالت را در محدوده محل سکونت و با طبابت خود از مرکز بهداشت شهرستان خود جویا شوید.
• می توانید در برنامه های باز آموزی ویژه مراکز بهداشت شرکت کنید.